Hasiera »
Urko Apaolazaren bloga - Angelu itsua
Urko Apaolaza
Hernani, 1979. Historialaria eta Argian kazetari. Askotan, ispiluak islatzen ez duena ikusteko, zuzenean atzera begiratu behar duzu (gure Ford Fiesta zaharrari retro-bisorea hautsi zioten).
Azken bidalketak
Iruzkin berriak
- Juan M. Sansinenea(e)k “Ez dadila entzun gehiago ‘askatuta’ hitz nazkagarria” bidalketan
- Nagore(e)k Engainatu gaituzte bidalketan
- Alberto(e)k Engainatu gaituzte bidalketan
- Josetxo(e)k Engainatu gaituzte bidalketan
- Jotake(e)k Engainatu gaituzte bidalketan
Artxiboak
- 2024(e)ko martxoa
- 2024(e)ko urtarrila
- 2023(e)ko abendua
- 2023(e)ko azaroa
- 2023(e)ko urria
- 2023(e)ko apirila
- 2022(e)ko azaroa
- 2022(e)ko urria
- 2022(e)ko ekaina
- 2022(e)ko maiatza
- 2022(e)ko apirila
- 2022(e)ko otsaila
- 2022(e)ko urtarrila
- 2021(e)ko abendua
- 2021(e)ko urria
- 2021(e)ko iraila
- 2021(e)ko ekaina
- 2021(e)ko martxoa
- 2021(e)ko otsaila
- 2021(e)ko urtarrila
- 2020(e)ko abendua
- 2020(e)ko urria
- 2020(e)ko iraila
- 2020(e)ko uztaila
- 2020(e)ko ekaina
- 2020(e)ko maiatza
- 2020(e)ko apirila
- 2020(e)ko martxoa
- 2020(e)ko otsaila
- 2020(e)ko urtarrila
- 2019(e)ko abendua
- 2019(e)ko azaroa
- 2019(e)ko urria
- 2019(e)ko abuztua
- 2019(e)ko uztaila
- 2019(e)ko maiatza
- 2019(e)ko apirila
- 2019(e)ko martxoa
- 2019(e)ko otsaila
- 2019(e)ko urtarrila
- 2018(e)ko abendua
- 2018(e)ko azaroa
- 2018(e)ko urria
- 2018(e)ko iraila
- 2018(e)ko abuztua
- 2018(e)ko uztaila
- 2018(e)ko ekaina
- 2018(e)ko maiatza
- 2018(e)ko apirila
- 2018(e)ko martxoa
- 2018(e)ko otsaila
- 2018(e)ko urtarrila
- 2017(e)ko abendua
- 2017(e)ko azaroa
- 2017(e)ko urria
- 2017(e)ko iraila
- 2017(e)ko abuztua
- 2017(e)ko uztaila
- 2017(e)ko maiatza
- 2017(e)ko apirila
- 2017(e)ko martxoa
- 2017(e)ko otsaila
- 2017(e)ko urtarrila
- 2016(e)ko abendua
- 2016(e)ko azaroa
- 2016(e)ko urria
- 2016(e)ko iraila
- 2016(e)ko abuztua
- 2016(e)ko uztaila
- 2016(e)ko ekaina
- 2016(e)ko maiatza
- 2016(e)ko apirila
- 2016(e)ko martxoa
- 2016(e)ko otsaila
- 2016(e)ko urtarrila
- 2015(e)ko abendua
- 2015(e)ko azaroa
- 2015(e)ko urria
- 2015(e)ko iraila
- 2015(e)ko uztaila
- 2015(e)ko ekaina
- 2015(e)ko maiatza
- 2015(e)ko apirila
- 2015(e)ko martxoa
- 2015(e)ko otsaila
- 2015(e)ko urtarrila
- 2014(e)ko abendua
- 2014(e)ko azaroa
- 2014(e)ko urria
- 2014(e)ko iraila
- 2014(e)ko abuztua
- 2014(e)ko uztaila
- 2014(e)ko ekaina
- 2014(e)ko maiatza
- 2014(e)ko apirila
- 2014(e)ko martxoa
- 2014(e)ko otsaila
- 2014(e)ko urtarrila
- 2013(e)ko abendua
- 2013(e)ko azaroa
- 2013(e)ko urria
- 2013(e)ko iraila
- 2013(e)ko abuztua
- 2013(e)ko uztaila
- 2013(e)ko ekaina
- 2013(e)ko maiatza
- 2013(e)ko apirila
- 2013(e)ko martxoa
- 2013(e)ko otsaila
- 2013(e)ko urtarrila
- 2012(e)ko abendua
- 2012(e)ko azaroa
- 2012(e)ko urria
- 2012(e)ko iraila
- 2012(e)ko abuztua
- 2012(e)ko uztaila
- 2012(e)ko ekaina
- 2012(e)ko maiatza
- 2012(e)ko apirila
- 2012(e)ko martxoa
- 2012(e)ko otsaila
- 2012(e)ko urtarrila
- 2011(e)ko abendua
- 2011(e)ko azaroa
- 2011(e)ko iraila
- 2011(e)ko uztaila
- 2011(e)ko ekaina
- 2011(e)ko maiatza
- 2011(e)ko martxoa
- 2011(e)ko otsaila
- 2011(e)ko urtarrila
- 2010(e)ko abendua
- 2010(e)ko azaroa
- 2010(e)ko urria
- 2010(e)ko iraila
- 2010(e)ko uztaila
- 2010(e)ko ekaina
- 2010(e)ko maiatza
- 2010(e)ko apirila
- 2010(e)ko martxoa
- 2010(e)ko urtarrila
- 2009(e)ko abendua
- 2009(e)ko azaroa
- 2009(e)ko urria
- 2009(e)ko iraila
- 2009(e)ko ekaina
- 2009(e)ko maiatza
- 2009(e)ko otsaila
- 2008(e)ko azaroa
- 2008(e)ko urria
- 2008(e)ko iraila
- 2008(e)ko uztaila
- 2008(e)ko ekaina
- 2008(e)ko maiatza
- 2008(e)ko apirila
- 2008(e)ko martxoa
- 2008(e)ko otsaila
- 2008(e)ko urtarrila
- 2007(e)ko azaroa
- 2007(e)ko iraila
- 2007(e)ko martxoa
Carrefour: Oiartzungo langileak estatuko ‘elefantea’ mugitzeko borrokan
2017-05-10 // Ekonomia // Iruzkinik ez
Lan-hitzarmena Madrilen negoziatzeak ekartzen dizkien galeren kontra ari dira merkatalguneko 250 langileak. Maiatzaren 12, 13 eta 15ean berriz ere grebara joko dute.
Eguneraketa [2017-05-11]
Post hau idatzi eta 24 ordura ARGIAk iturri sindikaletatik jakin duenez Carrefourrek “fitxak mugitu” ditu eta onartu du Enpresa Batzordearekin hitz egitea. Horretarako ordezkaritza bat bidaliko du ostiralean Madriletik Euskal Herrira. Ondorioz, greba deialdiak bertan behera geratu dira oraingoz.
Hemen lan egin, hemen negoziatu. Oiartzungo Carrefourreko atarian dagoen pankartak oso garbi adierazten du merkatal gune horretan langileek daramaten borrokaren zioa: estatu mailako hitzarmenak ez die balio, baldintza oso kaskarrak ekartzen dizkielako, eta negoziazioa euskal esparrura ekarri nahi dute. (gehiago…)
EAJ, PSE eta PPren aurrekontuak “murriztaileak” direla esateko lau arrazoi labur
2017-04-11 // Uncategorized // Iruzkinik ez
Eusko Legebiltzarrak Urkulluren gobernuak aurkeztutako 2017ko aurrekontuak onartu ditu astearte goizean egindako bilkuran. EAJk, PSEk PPk adostutako kontuek kritika sozial zorrotza eragin dute.
EAJren eta PSEren baiezkoarekin eta PPren abstentzioarekin atera dira aurrera Gasteizko parlamentuan EAEko 2017ko aurrekontuak; EH Bilduk eta Elkarrekin Podemosek kontra bozkatu dute.
11.000 milioi eurotik gora izango du Eusko Jaurlaritzak “historian lehen aldiz”, Pedro Azpiazu Ogasun sailburuak aurrekontuak onartu bezain laster nabarmendu duenez. Inoizko zifra altuena izanagatik ere, eragile sozialek “murrizketen aurrekontuak” deitu diete. Zergatik? (gehiago…)
Emakume langileak Araban, ezinbesteko irudiak
2017-03-24 // Ekonomia, Historia // Iruzkinik ez
XX. mendean emakumeek lurralde horretako ekonomiaren garapenean izan zuten garrantzia erakusten du argazki erakusketa batek, Gasteizko Oihaneder Euskararen Etxean.
44 iruditan Arabako emakume langileen historia hurbilean bidaia bat eta hausnarketa. Hori da erakusketa honek proposatzen duena. Eta bisitaria konturatuko da ezinbestekoa izan zela emakumeen parte-hartzea nekazaritzan, zerbitzu publikoetan eta baita industrian ere. (gehiago…)
Burgosko prozesuaren audioa berriz argitaratu dute
2017-03-01 // Historia // Iruzkinik ez
1970ean frankismoari lotsak ateratzea lortu zuen ETAko militanteen kontrako gerra kontseiluaren grabazioa berriz masterizatu du Sapiens aldizkariak eta CD formatuan eskainiko du epaiketaren azken zatian 16 auzipetuek eginiko plantoaren audioa.
Frankismoaren kontrako borrokan mugarri bat izan zen Burgoseko prozesua: ETAko 16 militanteak epaitu beharrean, erregimena bera auzitan jartzea lortu zuten, jendartea eta nazioartea mobilizatu eta iratzarriz. Gertaera historiko hartatik dokumentu baliotsu bat geratu zaigu: 1970eko abenduan Madrilen egin zen epaiketaren audioa. Sapiens aldizkari katalanak berriz masterizatu eta esklusiban argitaratu du. (gehiago…)
Kutxabank auzian, non dago Kutxabank?
2017-02-15 // Ekonomia // Iruzkinik ez
Kutxabank auziko epaiketa. Irudian Mikel Cabieces, Rafael Alcorta eta Mario Fernandez (Argazki Press / Aritz Loiola)
Kutxabankeko ordainketa bidegabeen epaiketa hasi da. Finantza entitateak kasua azaleratu eta bi urtera, akusatuen aulkian eseri dira hilean 6.000 euro jasotzen zituen Mikel Cabieces Espainiako Gobernuko ordezkari ohia, Kutxabankeko presidente zela ordainketak egiteko agindu zuen Mario Fernández bankaria, eta Rafael Alcorta abokatua.
Bizkaiko Probintzia Auzitegiko 3. Epaitegian asteartean hasi ziren Kutxabanken ordainketa bidegabeen auziko epaiketa saioak eta ostiralean amaituko dira. Cabieces Kutxabanken “kolokatzeko” agindua alderdi politikoen bidez jaso zuela onartu du Fernándezek astearteko saioan, dirudienez merezi zuen halako lanpostu bat, “terrorismoaren kontra” aritu izanagatik. Bi eta hiru urte arteko kartzela zigor eskaerari egin beharko diote aurre, fiskaltzak alde batetik eta herri akusazioak bestetik, hala eskatuta.
Baina non da akusazio partikularra? Non kaltetua? Non dago Kutxabank? Erakunde publikoetatik sortutako bankuko arduradunek aspaldi erabaki zuten akusazio gisa ez aurkeztea. Cabieces-Fernández affairean garbi geratu da Kutxabank ez zipriztintzeko eta alde batera uzteko ahaleginetan ari direla, bai erakundea bera, eta baita akusatuen defentsa ere. (gehiago…)
‘Eguna’, lehen euskal egunkaria sortu zutela gogoan
2017-02-08 // Euskara, Historia, Uncategorized // Iruzkinik ez
80 urte dira, 1937ko urtarrilaren 1ean euskara hutsezko Eguna berripapera sortu zutela, besteak beste Lauaxeta-k sustaturik. Ekitaldi mordoa egiten ari dira efemeridea gogoratzeko; ostiralean hainbat erakundek jardunaldia antolatu dute Bilbon.
Gerrak sortu zuen eta gerrak desagerrarazi. Eguna lehen euskal egunkariaren bizitza laburra izan zen oso, sei hilabete baino ez zuen iraun, ekainaren 13an, faxistek Bilbo hartu baino egun batzuk lehenago utzi zioten argitaratzeari. (gehiago…)
Bost gako ulertzeko zer ari diren adosten (eta zer ez) sindikatuak eta Confebask
2017-01-12 // Ekonomia // Iruzkin bat
Sektore arteko akordioa lortzeko egindako bilerari garrantzi handia eman diote Confebaskek, hedabide handiek eta Jaurlaritzak. ELA eta LAB, aldiz, zuhurrago azaldu dira, zergatik?
Euskal lan esparrua estatukoarengandik lehenesteko hurbilketa saioa egin dute EAEko enpresen %6 ordezkatzen duen Confebaskek (Adegi, Cebek eta SEA) eta ELA, LAB, CCOO eta UGT sindikatuek. Jon Azkue Eusko Jaurlaritzako Lan sailburuordeak datu bat gogoraraziz neurtu du sindikatuen eta patronalaren artean izandako bileraren garrantzia: EAEn ez da halako akordio bat sinatu 1999az geroztik. Vocento eta Noticias taldeetako egunkariek, bestalde, azaldu dute akordioa esku-eskura dagoela eta sindikatuek datorren asteartean hartuko duten postura dela “inkognita” bakarretakoa.
ELAk eta LABek ordea ez dute itxaropenik hauspotu nahi. Confebaskek nahiko garbi utzi du ez duela sektore arteko akordioaren barruan itun kolektiboen negoziazioa desblokeatzeko konpromisorik hartuko. Sindikatuen ustez, horrek akordioari eraginkortasuna kentzen dio: zertarako nahi dugu halako aterki bat gero zabaltzerik ez badugu? Nolanahi ere, akordioa “bide onetik” doala uste dute. Hona hemen alde bakoitzaren jarrera ulertzeko bost gako. (gehiago…)
1936ko beste soldadu baten hezurrak aurkitu dituzte Zubietako Txaldatxur mendian
2017-01-11 // Historia // Iruzkinik ez
Islada Ezkutatuak oroimen elkarteko kideek egindako miatze lanetan azaldu dira giza-aztarnak, gerra garaiko arma eta materialen azpian.
Zubietako gainak oroimen historikoari loturiko altxorra bilakatzen ari dira, 1936ko gerrako fronteari loturiko arrastoak direla-eta. Azkeneko aurkikuntzaren berri astearte arratsaldean eman du Lasarte-Oriako Islada Ezkutatuak elkarteak: soldadu batenak izan daitezkeen hezurrak azaldu dira Txaldatxur mendian egin dituzten miatze lanetan. Han justu, iazko ekainean beste soldadu baten hezurrak atera zituzten lurpetik paraje horietan.
Elkarteko kide batek gerra garaiko hainbat material aurkitu zuen, tartean kantinplora bat, bala-zorroak, Astra markako pistola, metxero bat eta txilibitu bat: “Txilibitua Ingalaterran egina dago eta asaltoko goardien ofizialek eraman ohi zuten”, azaldu dute Islada Ezkutatukoek.
Ondare beliko horren guztiaren azpian, baina, beste mota bateko materialarekin egin dute topo: soldadu batenak izan daitezkeen hezurrak.
Hobiaren ingurua eta eremu guztia ere miatu ondoren –larru zatiak baino ez dituzte aurkitu– Lasarte-Oriako Udalari eta Gipuzkoako Aldundiari jakinarazi diote aurkikuntza, indusketa lanak egiteko protokoloa martxan jar dezaten Aranzadiren bidez.
1936ko irailean, Gipuzkoa osoa faxisten esku erortzear zela, Andatzatik Txaldatxurrerainoko frontean izandako borrokaldi gogorren beste froga bat litzateke honakoa, eta orain arte uste zenaren kontrara, lurralde horretan errepublikarrek erresistentzia handia erakutsi zuten seinale ere bada.
Islada Ezkutatuak taldeak lubaki-sare konplexu baten aztarnak azaleratu ditu Txaldatxurren eta 1936ko Gerrako gertaera horiei argi gehiago emateko material ugari aurkitu du bertan, besteak beste errepublikarrek eskuz egindako lehergailuak.
AHTk ez luke energiarik aurreztuko 2086 arte, lasterren jota
2017-01-10 // Azpiegiturak, Ekonomia, Energia, Ingurumena // Iruzkinik ez
Euskal Y-aren ibilbidearen %60 tuneletatik igarotzen da; ondorioz ohikoan baina zazpi aldiz kutsadura gehiago sortzen ari dira eraikuntza lanetan (arg.: Treneando)
Ez 2023an, ez inoiz. Euskal Y trenbide proiektua ez da sozialki errentagarria izango, ezta ingurumenari dagokionez ere. EHUko Hegoa institutuaren lan batek hori baieztatzeko ebidentzia enpirikoak argitaratu ditu. (gehiago…)
Bost minuturo lan istripu bat
2016-12-16 // Ekonomia // Iruzkinik ez
ELA, LAB, ESK, Steilas, EHNE eta Hiru sindikatuek lan istripuez aurkezturiko txosteneko (pdf) datuak kezkagarriak dira oso. Lan istripuak esponentzialki ari dira igotzen azken urteetan Hego Euskal Herrian: 2014an %1, 2015ean %3,5 eta 2016ko lehen 10 hilabetetan %9,5. Ze zifra eman behar ote dugu 2017an ?
Astea igarotzeko betarik ez du ematen zerraldo bat gehiago izateko. 53 lagun hil dira aurten laneko ezbeharrengatik. Iaz urte osoan 52 izan ziren. Prekarietatearen mamua dago atzean: hildakoen herenak azpikontrata batentzat egiten zuen lan. Eta badakigu zergatik amiltzen diren langileak eraikin handietako beirategietan behera edo jausten zaizkien pisu handiko piezak gainera. Astero beste familia bat hondoa jota.
Baldintza eskasak, esplotazioa, lana galtzeko beldurra, botere harremanen gehiegikeriak… Batzuen jokaera eta besteen sentipena estatistika huts batek ere azal dezake. Begira.
Istripuak kalteen arabera sailkatuz gero, denetan egin dute gora –istripu arinetatik hilgarrietara–, baina atentzioa deitzen du bajarik sortu ez dutenen pikoak: azken hamar hilabeteetan %11,3 handitu da istripua izan eta ala ere lanean segitu dutenen kopurua. Sindikatuen esanetan, enpresariek istripu asko estali edo “arin” bezala sailkatzen dituzte mutualitateen laguntzarekin.
Egiten duzu ebaki handi bat gailuarekin eta mutuak baja eman beharrean tramitez jositako bihurguneetan galtzen zaitu, eta nagusiak “erregutzen” dizu hurrengo egunean ere joateko lanera. Eta joaten zara, zure lanean ezinbestekoa omen zarelako. Izorratuta baina joaten zara.
Egunean 288 istripu izan dira aurten, bost minuturo bat. Artikulu hau irakurtzen amaitzen duzunerako beste bat. Enpresari elkarteek edo administrazioek argudia dezakete gure ekonomiak bizi omen duen hazkunde (oinezkoarentzat ikusezin) horren beste ondorio bat dela. Progresoagatik ordaindu beharreko prezioa, alegia.
Kontua da prezio hori betiko aberatsek jarri eta betiko pobreek ordaintzen dutela. Hala ere, azken urteetako gorakada larriak kopuru erlatiboetan ez du esplikaziorik, intzidentzia-indizeak ere –1.000 langileko izandako istripuak– gora egin baitu sektore guztietan, txostenak dioenez.
Progresoa. Amiantoaren ondorioak ikusten hasi ginenean ere horixe esaten zuten hasieran; gero etorritako heriotza zaparrada eskandalagarriak isildu ditu ahots horiek. Istripuz hiltzen den langile bakoitzeko 18 hiltzen dira lan-gaixotasunengatik Europar Batasunean. Euskal Herrian ezik. Hemen ez ei dago erregistrorik esateko zenbat lagun joan den zulora misteriotsuki gaixotu ondoren.
Txostenaren egileek nabarmendu dute beraiek emandako zifrak ez datozela bat Osalanen eta Nafarroako Lan Osasun Institutuaren datuekin. Haienak ez du “errealitatea islatzen, istripu ugari ez dituztelako lan istripu gisa sailkatzen”. Etxeko langileak, autonomoak, beltzean aritzen direnak, garraioan… ertzekoak eta ikusezinak dira, zuloan dagoen jendea.